sahipli bir hayvana sahibi tarafından eziyet edilmesi şeklinde tezahür eden, 5199 sayılı hayvanları koruma kanununda düzenlenen, yaptırımı idari para cezası olan suç.
h.k.k.madde 14, a bendinde bu suç tanımlanmıştır, buna göre,
a. hayvanlara kasıtlı olarak kötü davranmak, acımasız ve zalimce işlem yapmak, dövmek, aç ve susuz bırakmak, aşırı soğuğa ve aşırı sıcağa maruz bırakmak, bakımlarını ihmal etmek, fiziksel ve psikolojik acı çektirmek yasaktır.
bu suçun yaptırımı h.k.k. madde 28, k bendi uyarınca 400 tl idari para cezasıdır. buna göre, il çevre ve orman müdürlüğüne bir dilekçe ile başvurulduğunda, söz konusu müdürlük yetkilileri eziyet gören hayvana el koyarak, eziyet edildiği yerden alır ve rehabilite ve bakımevine gönderir, eziyet eden sahibine de idari para cezası uygular.
yani, buna göre, çevremizde sahibi olduğu hayvana eziyet eden, işkence eden, aç-susuz şekilde bırakan, çoğunlukla karşılaştığımız üzere özellikle köpekleri balkon veya teraslarda aç-susuz, karda, kışta, aşırı yaz sıcağında kendi halinde bırakan, özetle ilgili kanun maddesindeki hükümlere aykırı davranan bir komşu, arkadaş, akraba, işveren v.b. gördüğümüzde bu davranışın suç olması nedeni ile, hem hayvana eziyet eden sahibine idari para cezası uygulanması, hem de eziyet gören hayvanın sahibinin elinden kurtarılması için bulunduğumuz ildeki çevre ve orman müdürlüğüne eziyet edilen hayvanın bulunduğu yerin açık adresinin belirtildiği bir dilekçe ile başvurmamız halinde, söz konusu çevre ve orman müdürlüğü yetkilileri belirttiğimiz yere gelerek bir tutanak tutmak suretiyle hem eziyet gören hayvanı kurtaracak, hem de eziyet eden sahibine idari para cezası uygulayacaktır.
burada dikkat edilmesi gereken nokta genel olarak bilinenin aksine işlem yapmaya yetkili kurumun il tarım müdürlüğü değil, il çevre ve orman müdürlüğü olduğudur. h.k.k.-nu uygulamaya yetkili kurum çevre ve orman bakanlığıdır, ancak bu bakanlık işlerin daha hızlı yürümesi amacıyla yine söz konusu bu kanun gereği yetkilerini il çevre ve orman müdürlüklerine devretmiştir.
eziyet edilen sahipli bir hayvanla karşılaştığımızda, bu durumu gören ve de hayvan haklarına duyarlı olan, şikayet edebilecek kadar bilinçli olan tek insanın kendimiz olduğunu, bu hayvanın kurtarılması için belki de tek çaresinin bizim, ilgili kuruma bu durumu bildirmemiz olduğunu düşünerek hareket etmek amaca daha uygun olacaktır.
ek: 5199 sayılı hayvanları koruma yasası kabahatler kanunu kapsamında değerlendirildiğinden, bu kanunda öngörülen suçları işleyen yaratıklara uygulanan yaptırım maalesef bu cüzi idari para cezalarıdır. bu nedenle ister kendi hayvanı olsun, ister sahipsiz bir hayvan olsun, genel olarak hayvanlara eziyet eden tüm yaratıklara hapis, adli para cezası gibi cezalar uygulanamamaktadır. 5199 s.k. nun kabahatler kanununun kapsamından çıkarılarak t.c.k. kapsamına alınması durumunda sahibi olduğu hayvana veya sahipsiz bir hayvana işkence, eziyet, tecavüz gibi bilumum kötü muamelede bulunan yaratıklara hapis, adli para cezası uygulanabilecek, hayvanlara karşı işlediği suçar adli siciline işlenebilecektir, şimdiki durumdan farklı olarak.
bu gerçekleşene kadar 5199 s.k.-dakı bu eksik ama uygulanmakta olan düzenlemeleri bilmek ve örneğin bu olayda olduğu gibi sahibi tarafından eziyet edilen hayvanı kurtarmak için hangi prosedürlerin izleneceğini bilmek ve uygulamak gerekmektedir.
