Hijyen ve Sanitasyon - 6. Ünite

`Ünite 6:
Toplu Yaşam Ortamları ve Hijyen


Konut Hijyeni Ve Sağlığı
Ekistiks: İmar planlaması ve insan yerleşim bilimi olarak tanımlanır.
Sağlık açısından bir konutun taşıması gereken özellikler şunlardır.  Temel fizyolojik gereksinimler sağlanmalı,  Temel psikolojik gereksinimler sağlanmalı,  Bulaşıcı hastalıklara karşı korumalı,  Kazaları önlenmeli,

Okul Hijyeni
Okul hijyeni okuldaki fiziksel, kimyasal, biyolojik koşulların sağlıklı hale getirilmesini amaçlar.

 Üç Bileşenli Model: 1980’lere kadar uygulanan sağlık eğitimi, sağlık hizmetleri ve sağlıklı çevre modelidir.  Sekiz Bileşenli Model: 1980’lerden sonra kullanılan sağlık eğitimi, sağlık hizmetleri, sağlıklı okul çevresi, fiziksel eğitim ve beslenme hizmetleri sağlanmasını içeren modeldir.  Çok Bileşenli Model: Günümüzde yapılmaya ve uygulanmaya çalışılan okul sağlığını sadece okul ve okul içerisindeki yönetim birimleri içerisine hapsetmeyip fiziksel, kimyasal ve psikososyal çevreyi bir bütün olarak ele alan çok kapsamlı ve bütüncül uygulama modelidir.
 Toplum Sağlığı Merkezleri, Aile Hekimliği Birimleri, Halk Sağlığı Merkezleri ilk başvuru olarak adlandırılan birinci basamak sağlık kuruluşlarıdır. Devlet Hastaneleri ve yataklı hizmet sunan sağlık kuruluşları ikinci basamak sağlık kuruluşlarıdır. Üst düzeyde uzmanlaşmış sağlık kuruluşları üçüncü basamak sağlık kuruluşları olarak adlandırılır.

Hastanelerde Biyolojik Etkenlerin Kontrol Altına Alınması Ve Sağlık Açısından Uygun Hale Getirilmesi Hastalığa yol açabilecek miktarda biyolojik etken içeren atıklar enfeksiyöz atıklar olarak adlandırılır.`

Yiyecek-İçecek Üreten Ve Satan Yerlerde Hijyen İlkeleri
Gıdalardan kaynaklanan riskler fiziksel, kimyasal ve biyolojik riskler olmak üzere aşağıdaki şekilde sıralanır.  Fiziksel Riskler  Kimyasal Riskler  Mikrobiyolojik Riskler

Mikrobiyolojik ve toksik hastalık etkenlerini ısırmak suretiyle deri altına bırakan ya da vücutlarının dış kısmında bulunan hastalık etken maddelerini derinin üzerine bulaştıran omurgasız eklembacaklılara ve kemirgenlere vektör adı verilir.
Sinekler, İshal, dizanteri; Sivrisinekler, sıtma; Bit, Tifüs; Pire, veba; Kene, kırım Kongo kanamalı ateş; Kemirgenler, fare ısırığı hastalığı olarak sıralanır.

Vektör Ve Kemirgenlerle Mücadelede Kullanılan Maddeler
Pestisit tanımı içerisinde yer alan özel ürünler şunlardır. İnsektisit: Böcek öldürücü, Herbisit: Zararlı otları öldüren, yok eden, Fungusit: Mantarlara ve küflere karşı etkili olan, Rodentisit: Fare ve kemirgenleri öldürücü, Akarisit: Akarları (kene, uyuz etkeni gibi eklembacaklı canlılar) öldürücü, Mollusit: Sümüklü böcek gibi yumuşakçaları öldüren, Nematosit: Solucanları öldüren,

Biyoharmolojik açıdan bir konutta kişi başına olması gereken en az hava miktarı ne kadardır?
e. 10m3

Sağlık hizmetlerinin sunulduğu sağlık kurumlarında fiziksel, kimyasal, biyolojik, psikososyal, ergonomik koşulların uygun hâle getirilmesi kurumun sağlıklı ve hijyenik hizmet etmesine olanak sağlar.

kalıcı etki, residüel etki denir klor

Bulaştırdığı hastalıklar arasında veba, tifüs, Riketsiyal çiçek, Weil hastalığı, Hanta virüs hastalığı, Leptospira, Salmonella, Trişinozis sayılabilir.

Biyoharmoloji, canlıların yaşam sürecinde her türlü doğal ve yapay olarak oluşmuş fiziksel çevre ile kullanıcı arasındaki uyumu araştıran, inceleyen, çözüm önerileri üreten ve bu bilgileri yapı veya binaya uygulayan bilim dalıdır.

Kimyasal Riskler: Son dönemlerde üzerinde en çok tartışılan konulardandır. Gıdalardaki kimyasal riskler mikotoksinler gibi mantarların ve küflerin ürettiği kanserle ilişkili doğal toksinler ile arsenik, civa, kurşun, dioksin, kadmiyum gibi ağır metaller, gübre kalıntıları, pestisit ve hayvanlarda hastalıkları için kullanılan veterinerlik ilaçların kalıntıları başlıcalarındandır. Yine son zamanlarda koruyucu, raf ömrünü uzatıcı, renk ve tad verici, küflenmeyi veya bozulmayı önleyici vb. amaçlarla gıdaların içerisine katılan gıda katkı maddeleri de bu grupta yer almaktadır.

Bir veya birden fazla aktif madde içeren, kullanıma hazır hâlde satışa sunulmuş, kimyasal veya biyolojik açıdan herhangi bir zararlı organizma üzerinde kontrol edici etki gösteren, hareketini kısıtlayan, uzaklaştıran, zararsız kılan, yok eden aktif maddelere ve müstahzarlarına biyosidal (canlıkıran) ürün adı verilmiştir.


Yarılanma ömrü: Kimyasal maddelerin, azalma süreleri ile ilgili olarak, baştaki miktarlarının yarısına düşmesi için geçen zamana yarılanma süresi adı verilir.`

Hijyen ve Sanitasyon isimli ders kitabından alıntıdır.