Hijyen ve Sanitasyon 8. Ünite

Hijyen ve Sanitasyon isimli ders kitabından alıntı, ders çalışırken aldığım notlar:

`HİJYEN VE SANİTASYON

 Ünite 8: Özel Konularda Hijyen - son ünite

Hijyen, sağlığı olumsuz yönde etkileyen etkenlerin kontrol altına alınması ile ilgili uygulamalarıdır. Bu bağlamda sağlığı etkileyen etkenler şunlardır: Fiziksel etkenler, Kimyasal etkenler Biyolojik etkenler, Çevredeki ve yaşam alanlarının ergonomik özellikleri, Psikososyal etkenler.

Hijyen eğitiminin zorunlu olduğu iş kolları ise şunlardır: gıda üretim ve perakende iş yerleri; insani tüketim amaçlı sular ile doğal mineralli suların üretimini yapan iş yerleri; kaplıca, hamam, sauna, berber, kuaför, dövme ve pirsing yapılan yerler, masaj ve güzellik salonları; otel, motel, pansiyon ve misafirhane gibi işlerdir.

Kronik Sağlık Sorunlarında Hijyen
Diyabetes mellitus (DM), pankreasın insülin adı verilen hormonu yeterli miktarda üretememesi ya da vücuttaki hücrelerin insülini yeterli düzeyde kullanamaması sonucu oluşan, ömür boyu devam eden, kronik bir hastalıktır.

Kangren; doku ve organlara kan taşıyan damarların herhangi bir sebeple görevini yerine getirememesinden dolayı hayati fonksiyonlarını kaybetmeleridir. Bu nedenlerden dolayı, diyabetik hastaların kişisel hijyenleri, özellikle ayak hijyenleri çok önemlidir.

Sağlıkla İlgili Özel Dönemlerde Hijyen
Menstruel (Adet) döngü, ergenlik dönemine giren kadınların ovumlarında (yumurtalık) ve buna bağlı olarak uteruslarında (rahim) meydana gelen değişiklikler sonucu ortaya çıkan döngüdür.

Kadınlarda menstrüel döngünün geç döneminde ortaya çıkan, memelerde şişkinlik, baş ağrısı, halsizlik, kilo alımı gibi fiziksel; depresif duygu durumu, gerginlik, sinirlilik, huzursuzluk gibi ruhsal belirtilerle kendini ortaya koyan tabloya ise “Premenstruel Sendrom (PMS)/Adet Öncesi Gerginlik Sendromu/Regl Sendromu” denir. Bu genellikle mensturasyonun başlamasıyla ortadan kalkar.

Tuvalete girmeden önce ve çıktıktan sonra, ped değiştirmeden önce ve sonra el sabun ve su ile iyice yıkanmalıdır.

Vücutta genel şişlik (ödem) olanlarda tuz kısıtlanmalıdır. Yine diyette kırmızı et azaltılmalı, sebze ve meyve tercih edilmelidir.

“ Güvenli Annelik Programı” geliştirilmiştir.

 Gebelik Öncesi dsağlık himeti:
Gebelikten 3 ay önce, hekim önerisi ile demir ve folatın (folik asit) kullanılması,

Doğumda sağlık hizmeti:

Doğum sonrasında sağlık hizmeti:
Gebelik döneminde zayıflamak için rejim yapmak, ibadet amacıyla oruç tutulması sakıncalıdır.

Gebelerin enfeksiyon hastalıklarından korunması önemlidir. Bu nedenle el yıkama ve kişisel hijyen alışkanlıkları çok önemlidir. Bununla birlikte hekim önerilerine uygun grup (influenza) gibi aşılar yapılabilir.Gebelerin enfeksiyon hastalıklarından korunması önemlidir. Mutlaka tetano aşısı yapılmalı.

Sağlık Amaçlı Kullanılan Araçların Hijyeni (Kontakt Lens, Takma Diş, Kulaklık, Gözlük) Kornea, gözün en ön kısmında yer alan, ışığı odaklama görevi olan ve gözü dış etkenlerden koruyan, eğilimli, bombeli saydam tabakasıdır. Sklera ise, gözün dışarıdan görülen beyaz ve sert tabakasıdır.

Cep telefonları elektrik prizinde şarja bağlı iken kullanılmamalıdır. Cep telefonları ile konuşma süresi kısa tutulmalıdır. Bunun için önerilen süre bir kulak için “6” dakikayı aşmamaktır. Cep telefonu kullanırken kablolu kulaklık kullanılmalıdır. Kablolu kulaklık kullanırken cep telefonu cihazı vücuttan uzak tutulmalıdır. Bluetooth kulaklar da iletişimlerini radyofrekans üzerinde yaptıkları için tercih edilmemelidir.

Cep telefonundan yayılan elektromanyetik alanın vücutta soğrulmasının ölçüsüne “SAR (Specific Absorption Rate)” denir. Avrupa Birliği standartlarında bir cep telefonunun kabul edilebilir SAR değer_ 10 gram dokuda 2 W/kg’dir. SAR değeri düşük cep telefonu cihazları tercih edilmelidir.

 Öğretimde temel hedef bilginin aktarılan/verilen bireylerce öğrenilmesidir. Eğitimde ise, aktarılan bilgiye bağlı olarak olumlu yönde ve istenilen davranış değişikliğini oluşturmak hedeflenir.

“Akut” terimi “kısa zamanda başlayan” ya da “kısa süreli” hastalıkları tanımlamak, bazen de her ikisi için de kullanır. “Kronik” terimi ise “daha yavaş başlayan veya uzun zamanda başlayan” ya da “uzun süreli” hastalıkları, bazen de her ikisi için de kullanır.

Uluslararası Kanser Araştırma Ajansı (IARC) biyolojik, kimyasal ve fiziksel etkenlerin kanser yapıcı (kanserojen) etkilerini sınıflandırmıştır. Bu göre; • Grup 1. İnsanda kesin kanserojen • Grup 2A. İnsanda muhtemelen/büyük olasılıkla kanserojen • Grup 2B. İnsanda şüpheli kanserojen • Grup 3. İnsanda kanserojen değil (hayvan deneylerinde kanserojen etkiler bulunmuş) HAYVAN DENEYLERİNE HAYIR! • Grup 4. İnsanda kanserojen değil şeklinde sınıflandırılmıştır.


 Aşağıdakilerden hangisi Hijyen Eğitimi Yönetmeliği’ni çıkaran ve yürütülmesinden sorumlu olan bakanlıklardan biridir?

e. İçişleri Bakanlığı

Hac ibadeti için yurtdışına gidecek yaşlılara hangi aşı yapılmaktadır?
c. Meningokok

Uluslararası Kanser Araştırma Ajansı (IARC) sınıflamasına göre yüksek gerilim hattından kaynaklanan elektromanyetik alanlar hangi sınıfta yer almaktadır?

b. Grup 2A

Bu programda kadının sağlıklı bir şekilde gebeliğe başlaması, sürdürmesi ve doğumunu yapabilmesi için sunulması istenen sağlık hizmetleri ise şunlardır:
Gebelik Öncesi:

• Aile planlaması hizmetlerinin var edilmesi, sunulması, danışmanlık hizmetlerinin verilmesi, eğitimlerin yapılması,
• Gebeliğin planlanması ile ilgili eğitimlerin verilmesi,
• Kadında var olan hastalıkların enfeksiyon ve kronik hastalıkların kontrolü ve tedavisinin sağlanması,
• Beslenme eğitiminin yapılması,
• Gebelikten 3 ay önce, hekim önerisi ile demir ve folatın (folik asit) kullanılması,
• Cinsel yolla bulaşan hastalıkların önlenmesi, kontrolü ve tedavilerinin sağlanması,
• Tetanoza karşı bağışıklamanın yapılması,
• Gebeliğe hazırlama ve ilgili eğitimlerin verilmesi,

Aşağıdakilerden hangisi, aktarılan ve algılanan bilgilerin hem kendi toplumsal ve kültürel yapısından, hem de diğer toplumlar ve kültürel özelliklerinden etkilenerek kişide oluşan, oluşturulan, kazandırılan düşünce, duygu ve değer yargıları gibi özelliklerdir?

b tutum`

Hijyen ve Sanitasyon - 7. Ünite

son iki ünite kaldı.
Hijyen ve Sanitasyon isimli ders kitabından alıntı, ders çalışırken çıkardığım notlar.

` Ünite7: İş Yeri Hijyeni

İş Sağlığı ve Hijyeni Tanımları ve Gelişimi
Uluslararası çalışma Örgütü (ILO) VE Dünya Sağlık Örgütü ortaklaşa olarak 1950 yılında iş sağlığını tanımlamış ve 1995’de revize etmiştir.
  fiziksel, kimyasal, biyolojik, ergonomik ve psikososyal faktörlerden korunması iş sağlığı

Çalışanların sağlıkla ilgili tehlike ve risklerden korunması, sağlıklarının geliştirilmesi, sağlık sorunlarının incelenmesi, varsa erken tanı ve etkin tedavilerinin yapılmasıyla uğraşan tıbbi yönüne iş hekimliği denir.

İş yerindeki ve iş yeri ortamındaki sağlığı ve güvenliği etkileyen teknik koşulların ve etkenlerin değerlendirilmesi, bunların kontrol altına alınması, iş yerinin sağlıklı ve güvenli olmasının sağlanmasına ise iş hijyeni adı verilir.

  fiziksel etkenlerdir. Bunlar:  Termal Konfor- nem, sıcaklık, soğuk, ısıtma, havalandırma  Aydınlatma  Basınç  Gürültü  Titreşim  İyonize Radyasyon  Non-iyonize Radyasyon

sıvı kaybı - dehidrasyon
Sıcak ortamda uzun süreli olarak çalışanlar, zaman içinde sıcak ortama alışmasına aklimatizasyon denir.
soğuk, sıcaklık, nemlilik, hava akımı, gürültü,

 Nem düzeyi ölçümü kata termometre, prikrometre cihazı ya da higrometre ile ölçülür.

Hava akımı Anemometre ile ölçülür.

Ortamdaki nem ve hava akımını dikkate alan değerlendirmeye etkin sıcaklık değerlendirmesi denir.

desibel olarak ses şiddetini ölçerler
Elektromanyetik Alan (EMA): Elektrik akımının geçtiği her yerde elektromanyetik alan (EMA) meydana gelir. Titreşim (Vibrasyon):

Basınç: Yüksek basınç, özellikle su altı iş yerlerinde ve tünel yapımında sorunludur. Yüksek basınçlı yerlerde vücutta dokularda oksijen oranının azalması durumu olan hipoksi oluşur. Düşük atmosfer basıncı ise yüksek rakımlı yerlerde olur.

İş Yeri Ortamında Kimyasal Etkenler ve Kontrol Altına Alınması Kimyasal etkenleri 5 grupta inceleyebiliriz: 1. Metaller 2. Solventler 3. Gazlar 4. Asit ve Alkaliler 5. Pestisitler

solventler - Bu maddelerin çoğu merkezi ve periferik (beyin ve omurilik dışındaki sinir sistemi) sinir sistemi üzerine etkilidir. organik çözücüler, petrol vs gibi
basit boğucu gazlar - metan, karbondioksit,
kimyasal boğucu gazlar - Karbonmonoksit, siyanür, hidrojen sülfür

Basit veya kimyasal boğucu gazlar dışında bazı gazlar ise (azotoksitleri, kükürtdioksit vb.) su ile karşılaştıklarında asit oluştururlar.

Hidroklorik asit, nitrik asit ve sülfirik asit, asitlere; sodyum hidroksit, amonyak vb. kimyasal maddeler de alkali maddelere örnektir.
biyosidal ürün - hayvan bitki ve insana zarar veren toksik maddeler

İş Yeri Ortamında Biyolojik Etkenler ve Kontrol Altına Alınması

Herhangi bir enfeksiyona, allerjiye veya zehirlenmeye neden olabilen, genetik olarak değiştirilmiş olanlar da dahil mikroorganizmalara, hücre kültürlerine ve insan endoparazitlerine biyolojik etken;

çok hücreli organizmalardan türetilmiş hücrelerin in-vitro olarak geliştirilmesine hücre kültürü;

genetik materyali replikasyon veya aktarma yeteneğinde olan hücresel veya hücresel yapıda olmayan mikrobiyolojik varlıklara mikroorganizma denir. Bir enfeksiyon etkeninin hastalık yapabilme yeteneğine patojenite;

 bir etkenin ağır veya öldürücü bir hastalık tablosuna yol açma yeteneğine ise virulans denir.

Ülkemizde iş yerlerinde biyolojik etkenlerin kontrol altına alınması amacıyla “Biyolojik Etkenlere Maruziyet Risklerinin Önlenmesi Hakkında Yönetmelik” yayımlanmıştır.

4 grup biyolojik etken

hafiften ağıra doğru.

TOZLAR
 İnert tozlar: Alındığında vücutta herhangi bir reaksiyona girmeden vücudun savunma sistemi ile vücut dışına taşınan tozlardır. Baryum, demir tozu

Toksik tozlar: Vücuda alındıklarında vücuda dağılarak değişik doku ve organlarda toksik etki gösteren tozlardır. Kurşun, krom, cıva, kadmiyum, nikel

Fibrinojenik tozlar: Havadaki mermer, taş, maden ve kömür ocağı, cam sanayi gibi işlerde çalışanlarda silis, kömür tozları gibi tozların solunması sonucu akciğerlerde bu tozlar birikir.

Kanserojen tozlar: Solunumla alanın tozlar başta akciğer olmak üzere diğer organlarda da kansere neden olabilir.- krom, nikel, kadmiyum gibi asbest

Alerjik tozlar: Havada bulunan bu tür tozlar, solunum yollarında spazma- bir kas ya da kas grubunun aniden ve istemsiz olarak kasılması- neden olarak astım benzeri tabloya neden olabilirler.


Tozlara karşı alınabilecek önlemler şunlardır: 1. Teknik Önlemler  İkame: Zararlı, tehlikeli bir madde veya yöntem yerine daha az zararlı ya da zararsız madde veya yöntem kullanılması.  Havalandırma: İş yeri ortamında ortaya çıkan tozun ortamdan uzaklaştırılmasıdır.  Islak-Yaş Yöntem: Toz kaynağına su püskürtülmesi ile tozlanmanın önüne geçilmeye çalışılmasıdır.  Kapatma: Tozun çıktığı alanın kapatılmasıdır.  Ayırma: Tozlu bir işlemin, diğer çalışma alanlarının dışında başka bir yerde yapılmasıdır. 2. Tıbbi Önlemler  İşe Giriş Muayenesi: İş yeri hekimlerince yapılan, çalışanın işe kabulünden önce adayın işe sağlık açısından uygun olup olmadığının değerlendirilmesidir.  Periyodik (Aralıklı) Muayene: İş yeri hekimince çalışanın belirli aralıklarla standart muayenelerinin yapılmasıdır.  Kişisel Koruyucu Donanım Kullanımı: O iş için gerekli maske, gözlük, baret, giysi, eldiven vb. donanımların kullanılmasının sağlanmasıdır.  Sağlıklı, yeterli ve dengeli beslenmenin sağlanmalıdır.  Sigara gibi alışkanlıkların önlenmesi, kullananların ise bırakmaları konusunda desteklenmelidir. İş Yeri Ortamında Ergonomik Koşullar ve Kontrol Altına Alınması


Ergonomi, çevrenin, yaşam ve çalışma koşullarının insan özelliklerine uygun hale getirilmesi olarak tanımlanmaktadır.

 Ergonomi 3 bölümde incelenir: 1. Fiziksel Ergonomi 2. Bilişsel Ergonomi 3. Örgütsel Ergonomi

İş Yeri Ortamında Psikososyal Etkenler ve Kontrol Altına Alınması

 İş yeri ortamında, işveren, çalışanlar, hizmet alanlar ve diğer insanlar arasındaki ilişkiler iş yeri ortamının psikososyal yapısını oluşturur.

işyeri ortam faktörlerinin değerlendirilmesi

 Müsaade Edilen Azami Konsantrasyon (MAK) Aşılması durumunda akut toksik belirtiler ortaya çıkabilir.


 Eşik Sınır Değer (ESD)
İş yeri havasında var olup, 8 saat veya haftada 40 saat çalışma süresi içinde maruz kalındığında tüm işçilerin sağlığına zarar verdiği kabul edilen değerdir. Çalışma süresi içinde bazı zamanlarda aşılması tehlike oluşturmaz, önemli olan ortalama değerin ESD düzeyini aşmamasıdır. Günlük uygulamalarda daha çok ESD kullanılmaktadır.


Uluslararası Kanser Araştırma Ajansı (IARC) tarafından fiziksel, kimyasal ve biyolojik etkenlerin kanserojen sınıflandırılmasına göre "Grup 2B" ne anlama gelmektedir?
İnsan için Şüpheli Kanserojen


İş yeri ortamında sağlığı etkileyen faktörler içerisinde en fazla rastlanılan fiziksel etkenlerden termal konfor aşağıdaki hangi şıkta tam verilmiştir?

İş yeri ortamında sağlığı etkileyen faktörler içerisinde en fazla rastlanılan etkenler fiziksel etkenlerdir. Bunlar:
• Termal Konfor
• Nem
• Sıcaklık
• Soğuk
• Isıtma
• Havalandırma

• Aydınlatma
• Basınç
• Gürültü
• Titreşim
• İyonize Radyasyon
• Non-iyonize Radyasyon

Aşırı sıcaklığa bağlı ortaya çıkan sağlık sorunları şunlardır:

• Tansiyon düşmesi
• Baş dönmesi
• Aşırı terleme ve tuz kaybıyla oluşan ısı krampları
• Konsantrasyon bozuklukları
• Konvülziyon
• Aşırı uyku hâli
• Yorgunluk
• Vücut direncinin düşmesi
• Çalışma veriminin düşmesi
• Kaşıntıya yol açan kırmızı lekelerin oluşması
• Moral bozukluğu
• Aşırı duyarlılık ve endişe
• Vücut sıcaklığında aşırı yükselme (Özellikle 41 °C’nin üzerinde ısı çarpması, koma ve ölüm görülür.)

• Çok düşük frekanslı kaynaklardan meydana gelen EMA (ÇDF-EMA)
• Yüksek frekanslı ve özellikle haberleşme sistemlerinden kaynaklı EMA (RF-EMA)

Hem ÇDF-EMA, hem de RF-EMA Uluslararası Kanser Araştırma Ajansı’nca (IARC) Grup 2B kanserojen olarak sınıflandırılır 

Biyolojik etkenler, enfeksiyon risk düzeyine göre 4 risk grubuna ayrılır:

• Grup 1 Biyolojik Etkenler: İnsanda hastalık yapmayan biyolojik
• Grup 2 Biyolojik Etkenler: İnsanda hastalığa neden olabilen, ancak topluma yayılma olasılığı olmayan (insandan insana bulaşmayan), etkili korunma veya tedavi olanağı bulunan biyolojik
• Grup 3 Biyolojik Etkenler: İnsanda hastalığa neden olan, topluma yayılma riski bulunabilen (insandan insana bulaşabilen), etkili korunma veya tedavi olanağı olan biyolojik
• Grup 4 Biyolojik Etkenler: İnsanda hastalığa neden olan, çalışanlar için ciddi tehlike oluşturan, insandan insana bulaşabilen (topluma yayılma riski yüksek olan), etkili korunma ve tedavi yöntemi bulunmayan biyolojik etkenlerdir.`

Hijyen ve Sanitasyon - 6. Ünite

`Ünite 6:
Toplu Yaşam Ortamları ve Hijyen


Konut Hijyeni Ve Sağlığı
Ekistiks: İmar planlaması ve insan yerleşim bilimi olarak tanımlanır.
Sağlık açısından bir konutun taşıması gereken özellikler şunlardır.  Temel fizyolojik gereksinimler sağlanmalı,  Temel psikolojik gereksinimler sağlanmalı,  Bulaşıcı hastalıklara karşı korumalı,  Kazaları önlenmeli,

Okul Hijyeni
Okul hijyeni okuldaki fiziksel, kimyasal, biyolojik koşulların sağlıklı hale getirilmesini amaçlar.

 Üç Bileşenli Model: 1980’lere kadar uygulanan sağlık eğitimi, sağlık hizmetleri ve sağlıklı çevre modelidir.  Sekiz Bileşenli Model: 1980’lerden sonra kullanılan sağlık eğitimi, sağlık hizmetleri, sağlıklı okul çevresi, fiziksel eğitim ve beslenme hizmetleri sağlanmasını içeren modeldir.  Çok Bileşenli Model: Günümüzde yapılmaya ve uygulanmaya çalışılan okul sağlığını sadece okul ve okul içerisindeki yönetim birimleri içerisine hapsetmeyip fiziksel, kimyasal ve psikososyal çevreyi bir bütün olarak ele alan çok kapsamlı ve bütüncül uygulama modelidir.
 Toplum Sağlığı Merkezleri, Aile Hekimliği Birimleri, Halk Sağlığı Merkezleri ilk başvuru olarak adlandırılan birinci basamak sağlık kuruluşlarıdır. Devlet Hastaneleri ve yataklı hizmet sunan sağlık kuruluşları ikinci basamak sağlık kuruluşlarıdır. Üst düzeyde uzmanlaşmış sağlık kuruluşları üçüncü basamak sağlık kuruluşları olarak adlandırılır.

Hastanelerde Biyolojik Etkenlerin Kontrol Altına Alınması Ve Sağlık Açısından Uygun Hale Getirilmesi Hastalığa yol açabilecek miktarda biyolojik etken içeren atıklar enfeksiyöz atıklar olarak adlandırılır.`

Yiyecek-İçecek Üreten Ve Satan Yerlerde Hijyen İlkeleri
Gıdalardan kaynaklanan riskler fiziksel, kimyasal ve biyolojik riskler olmak üzere aşağıdaki şekilde sıralanır.  Fiziksel Riskler  Kimyasal Riskler  Mikrobiyolojik Riskler

Mikrobiyolojik ve toksik hastalık etkenlerini ısırmak suretiyle deri altına bırakan ya da vücutlarının dış kısmında bulunan hastalık etken maddelerini derinin üzerine bulaştıran omurgasız eklembacaklılara ve kemirgenlere vektör adı verilir.
Sinekler, İshal, dizanteri; Sivrisinekler, sıtma; Bit, Tifüs; Pire, veba; Kene, kırım Kongo kanamalı ateş; Kemirgenler, fare ısırığı hastalığı olarak sıralanır.

Vektör Ve Kemirgenlerle Mücadelede Kullanılan Maddeler
Pestisit tanımı içerisinde yer alan özel ürünler şunlardır. İnsektisit: Böcek öldürücü, Herbisit: Zararlı otları öldüren, yok eden, Fungusit: Mantarlara ve küflere karşı etkili olan, Rodentisit: Fare ve kemirgenleri öldürücü, Akarisit: Akarları (kene, uyuz etkeni gibi eklembacaklı canlılar) öldürücü, Mollusit: Sümüklü böcek gibi yumuşakçaları öldüren, Nematosit: Solucanları öldüren,

Biyoharmolojik açıdan bir konutta kişi başına olması gereken en az hava miktarı ne kadardır?
e. 10m3

Sağlık hizmetlerinin sunulduğu sağlık kurumlarında fiziksel, kimyasal, biyolojik, psikososyal, ergonomik koşulların uygun hâle getirilmesi kurumun sağlıklı ve hijyenik hizmet etmesine olanak sağlar.

kalıcı etki, residüel etki denir klor

Bulaştırdığı hastalıklar arasında veba, tifüs, Riketsiyal çiçek, Weil hastalığı, Hanta virüs hastalığı, Leptospira, Salmonella, Trişinozis sayılabilir.

Biyoharmoloji, canlıların yaşam sürecinde her türlü doğal ve yapay olarak oluşmuş fiziksel çevre ile kullanıcı arasındaki uyumu araştıran, inceleyen, çözüm önerileri üreten ve bu bilgileri yapı veya binaya uygulayan bilim dalıdır.

Kimyasal Riskler: Son dönemlerde üzerinde en çok tartışılan konulardandır. Gıdalardaki kimyasal riskler mikotoksinler gibi mantarların ve küflerin ürettiği kanserle ilişkili doğal toksinler ile arsenik, civa, kurşun, dioksin, kadmiyum gibi ağır metaller, gübre kalıntıları, pestisit ve hayvanlarda hastalıkları için kullanılan veterinerlik ilaçların kalıntıları başlıcalarındandır. Yine son zamanlarda koruyucu, raf ömrünü uzatıcı, renk ve tad verici, küflenmeyi veya bozulmayı önleyici vb. amaçlarla gıdaların içerisine katılan gıda katkı maddeleri de bu grupta yer almaktadır.

Bir veya birden fazla aktif madde içeren, kullanıma hazır hâlde satışa sunulmuş, kimyasal veya biyolojik açıdan herhangi bir zararlı organizma üzerinde kontrol edici etki gösteren, hareketini kısıtlayan, uzaklaştıran, zararsız kılan, yok eden aktif maddelere ve müstahzarlarına biyosidal (canlıkıran) ürün adı verilmiştir.


Yarılanma ömrü: Kimyasal maddelerin, azalma süreleri ile ilgili olarak, baştaki miktarlarının yarısına düşmesi için geçen zamana yarılanma süresi adı verilir.`

Hijyen ve Sanitasyon isimli ders kitabından alıntıdır.

Hijyen ve Sanitasyon - 3. ünite

tavşan, dovşan, bunny, rabbit

hayvanlara sadece hukuki açıdan değil, veterinerlik açısından da daha fazla yardım edebilmek amacıyla ikinci üniversite olarak veteriner sağlık ön lisans eğitimi aldığımı belirtmiştim.
halihazırda final sınavlarına hazırlanmakta olduğum bu dönemde ders çalışırken bu kısma not alacağım, gerekli bölümleri ekleyeceğim, böylece hem hayvan hakları savunucularını bu açıdan da bilgilendirmiş, hem daha akıcı ve zevkli bir çalışma olanağı edinmiş olacağım, hem de sınav öncesi okuyacağım notlar daha derli toplu bir şekilde yer almış olacak burada. her dersin kitabını üniteler şeklinde okuyup, her ünite sonunda soru ve alıştırmalar çözerek çalışmaktayım. buraya eklemek 2. dersin 3. ünitesinde aklıma gelmiş oldu, ancak sınavlar bitince diğer bir dersi ve bu dersin ilk iki ünitesinin notlarını da ekleyeceğim buraya inş.

3. ÜNİTE
KİŞİSEL HİJYEN UYGULAMALARI

  `Vücutla ilgili bir bölgenin etkili hijyenik önlemlerle korunması için o bölgenin anatomik yapısının ve görevlerinin bilinmesi önemlidir.
“sağlık hâlinin korunması, devam ettirilmesi ve hastalıkların engellenmesi amacıyla yapılan uygulamalar ve yardımcı koşulların hepsini birden kapsayan işlemlerin bütünüdür” şeklinde tanımı yapılan hijyenin, kişisel anlamda sağlanabilmesi için yapılabilecek her türlü faaliyete kişisel hijyen denilebilir.
Saçlar her gün, bu mümkün değilse 2 günde bir yıkanması gereklidir.
 Günde en az iki kez dişler fırçalanmalıdır.
Uyku hijyenini açıklayabilmek Daha rahat, kaliteli bir uykuya sahip olmak, uykuyla dinlenebilme düzeyini artırmak, gün içinde uyanık kalma süresini artırmak, uyku bozukluklarının sebebinin belirlenerek tedavi edilmesi için gerekli tedbirlerin alınması uyku hijyenini tanımlamaktadır.

Aşağıdakilerden hangisi ellerdeki kalıcı florada bulunan mikroorganizmalardan biridir?

d. Staphylococcus epidermidis

tükürük:

Alınan gıdaların ıslatılarak kolayca öğütülmesine yardımcı olur. • Ağız boşluğunun pH oranını dengede tutarak dişleri ve diğer yapıları korur. • Ağızdaki yiyecek artıklarının, bakteriler için uygun ortam sağlamasına engel olur. • Kusma öncesinde bol miktarda salgılanarak ağız boşluğunun ve mukozasının zarar görmesini engeller. • Ağız içinin nemli tutulmasına ve rahat bir konuşmanın sağlanmasına yardımcı olur. • Ağız içinin kurumasına engel olması ağız kokusunun meydana gelmesini de engeller.

uyku hijyeni:

1. Vücudun sağlıklı bir şekilde çalışmasını sağlar. 2. Öğrenme gücünü ve belleği olumlu yönde etkiler. 3. Vücuttaki enerjinin korunmasını sağlar. 4. Gün boyunca oksijen tüketimi artan vücut, katabolik faaliyetlerde bulunmaktadır. Gece ise oksijen tüketimi azalarak anabolizma faaliyetlerine geçmektedir. Böylece gece boyunca büyüme hormonu salınımı artmakta ve protein yapımı sağlanmaktadır. 5. Kaslar gevşeyerek dinlenmeye geçmektedir. 6. Böbrek, karaciğer, bağırsak gibi iç organlarda fonksiyonlar yavaşlamaktadır. 7. Kortikosteroid ve adrenalin gibi yıkımlayıcı hormonların salınımı azalmakta, protein sentezi ve hücre bölünmesi artmaktadır.`

hijyen ve sanitasyon ders kitabından alıntıdır.

Veteriner Sağlık ve Sınavlar

tavşan vahşeti

daha önce de belirttiğim üzere ikinci üniversite kapsamında veteriner sağlık eğitimi alıyorum, ilk ve mesleki eğitimim hukuk, bu bölümü hayvanlara daha fazla yardım edebilmek amacıyla okuyorum.

özellikle türkiye`de egzotik hayvanlara yönelik bilgili/ kaliteli/ tecrübeli veteriner hekim azlığı gerekçesiyle böyle bir karar aldım ve uyguladım.

iki yıllık bir bölüm, önümüzdeki sene bitiyor ve bir klinik açıp, haftada 5 gün mesleki çalışmalarımı sürdürürken, haftasonu klinikte hayvanlara yönelik ücretsiz hizmet sunacağım inş. özellikle tavşan/ cavia/ hamster/ iguana/ kaplumbağa/ kuş ve balık gibi hayvanlarla ilgileneceğim.
böyle bir plan içindeyim.

sınavlar 18 nisan - 7 mayıs arası internet ortamında gerçekleştirilecek.
bu dönem 6 dersim mevcut ve 6 kitap bitireceğim birkaç gün içinde.

ilk ders temel veteriner parazitoloji.
8 ünite, toplam 180 sayfa.
2 günde bitirmem lazım, her derse iki gün ayırdım.

kitap önerisi:

`çünkü, dünya tarihi, davetsiz misafirlere hoşgörü göstermez, kendi kahramanlarını seçer ve ne kadar çok çabalarlarsa çabalasınlar o makama çağrılmayanları amansızca kovalar, kaderin arabasından yolda giderken düşen birisi bir daha asla onu yakalayamaz.`
stefan zweig, bir çöküşün hikayesi.

candostunun veteriner hekim hatasıyla kaybedilmesi durumunda takip yolu

SORU:  "Bu maili yazmamın sebebi canım tavşanımı 2 gün önce veteriner hatasıyla kaybetmem...Okadar canım acıyor ki...Tavşanım durgundu haftasonu ,yemek yemiyordu ve  çok fazla haraket etmiyordu.Hep araştırdığım ve türkiyedeki veterinerlere güvenmediğim için çok sağlıklı bir şekilde bakmıştım bu zamana kadar.Ama ne olduysa pazartesi akşamı ona birşey olacağından korktum ve veterinere götürdüm..Götürmez olaydım.Tavşan tutmayı bile bilmeyen bir veteriner,tavşanımı evirdi çevirdi ve "genel bir enfeksiyon (!) olduğunu söyledi.Dışarıdan bakılıp ne kadar anlaşılıyorsa artık! sonra şekeri de düşmüştür diye serum ve antibiyotik vereceğini söyledi.250 ml serum iğnesi yaptı önce.Sonrada 2 iğne daha.2 sinden biri antibiyotikti,diğerini bilmiyorum.Ben  anlayamadan herşey olup bitti..Eve geldik çok daha hareketsizleşmişti.Korktuğunu düşünüp odasına bıraktım.Yatmadan sevdiği bikaç şeyi koydum yanına mutlu etmek için tepki vermedi...Sabah kalktığımda ise kıvrılmış,buz gibi olmuş yatıyordu yavrucağım.Muhtemlen iğnelerden birkaç saat sora ölmüş...Gidip dağıtmak istiyorum o veterineri,dava etmek istiyorum,ama elimde kanıt yok hiç bi şekilde.Karne vermediler  kedi köpek gibi hayvandan saymadıkları için kızımı...Ne yapabilirim bu konuda acımı hafifletecek bir öneri verin bana lütfen.."         CEVAP:  "kaybınız için çok üzüldüm, başınız sağolsun.  veteriner hatası şüphesi ile hasta hayvan kaybında takip edilen prosedür bu şekilde: 1. ilk önce o kliniğe giderek hangi ilaçları uyguladığına dair belge isteyin, tek tek hepsini belirtsinler.   başka bir klinikte, otopsi yaptırın tavşana, otopside ölüm nedeni ortaya çıkar. otopsi raporunu alın. otopsi sonucunda ölüm nedeni vet. hatası şüphesi doğuruyorsa dava açın.  otopsi raporu, kliniğin verdiği ilaç belgesi, tavşanın size ait olduğunu gösterir çeşitli deliller (foto, video, reçete v.s.), tanık beyanları ile birlikte savcılığa müracaat edin, tck 151/1-2 uyarınca bu durumlarda mala (yasa sahipli hayvanları bu şekilde tanımlar maalesef) zarar verme, malı yok etme gerekçesiyle ceza davası açılır 4 ay - 3 yıl hapis cezası istemiyle.  2. ceza davasının sonucunu beklemeden hukuk - tazminat davası da açın, maddi ve manevi tazminat talebiyle.  3. bulunduğunuz şehrin veteriner odasına bu vet. kliniğini şikayet edin, yine tüm delillerle birlikte. (foto, otopsi raporu (ölüm nedeninde vet. hatası şüphesi varsa), reçete ve detaylı açıklama yaptığınız dilekçe ile birlikte). 4. davalar klinik aleyhine sonuçlanır ve karar kesinleşirse olayı detaylı olarak sosyal ağlarda anlatın, kliniği deşifre edin, başka canlar da ölmesin diye.   tavşanlara penicilin ilacı verilmez, özellikle oral olarak. penicilin tavşanlar için çoğunlukla öldürücü olabiliyor. penicilin mi uyguladı acaba diye düşündüm.  tavşanınızda solunum zorluğu, ağızda akıntı (ağızdan su gelmesi şeklinde, yattığı/oturduğu yerde yeri ıslatacak derecede) olduysa akciğer hastalığı - pastorella, akciğerde ödem gibi - olabilir.  dışkısı cıvıksa, ishalse koksidiyoz olabilir.  genelde tavşanlarda bu iki hastalık doğru tedavi edilmediğinde ölümcül olabiliyor. tavşan gibi küçük canların tedavisi türkiye gibi bir ülkede neredeyse imkansız, bu yüzden önlem almak, hastalıktan korumak çok daha önemli, zira korumak tedavi etmekten daha kolay tavşanları.  umarım başka bir yardıma muhtaç tavşan sahiplenerek acınızı hafifletmeye çalışırsınız." ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- NOT: bilindiği üzere dün itibariyle hayvan haklarına yönelik fayda sağlaması amacıyla sitede SORU - CEVAP bölümünü açmış bulundum. buna göre ilgili sayfanın altındaki yorumlar kısmında hayvan haklarına duyarlı herkes soru hayvan haklarına dair sorularını şahsıma yöneltebilir. bu sorular tarafımdan yanıtlanacaktır.

KISIRLAŞTIRMA DESTEĞİ ÇAĞRISI - ANKARA - ÖNEMLİ/ÖNCELİKLİ

KISIRLAŞTIRMA DESTEĞİ TALEBİ

SEHIR ANKARA ACIKLAMA Sokak kedilerinin kısırlaştırılması ve beslenmesi ile uğraşan bir hayvanseverim. Bir kaç gün önce beslemedeyken aniden 30-40 civarında, çoğu yetişkin kedinin bulunduğu bir bahçe karşıma çıktı. Evin sahibi teyze yaşlıca bir kadın, maddi olanakları pek fazla değil. Bu nedenle bahçesindeki kedileri besliyor, ama kısırlaştırma işlemlerini yapamıyor. Bu teyzenin kedilerini kısırlaştırma görevini üstlendim tek başıma. Bu kedileri ikişer, üçer veterinere götürerek kısırlaştıracağım. Kısırlaştırma işleminden sonra hemen alıp teyzeye teslim edeceğim. Tüm kedilerin kısırlaştırma ücretlerini tek başıma karşılayacağım için çok uygun fiyata kısırlaştırma yapacak, sosyal sorumluluk sahibi bir kaç veteriner aramaktayım. Her kedinin kısırlaştırılması için verebileceğim maks. tutar - 50 TL'dir. Pansiyon hizmeti almayacağım, teyze kendisi bakacak. Veteriner bir tek kısırlaştırma yapacak. İlanımı yayınlayarak destek vermenizi rica ediyorum. Sokak kedilerini 50 TL'den kısırlaştıracak veterinerler veya böyle veterinerleri şahsen tanıyıp bilenler benimle iletişime geçerse sevinirim. GORSEL -

not: kısırlaştırmaya özel önem veren bir hayvan hakları savunucusu olarak, bu çok sayıda sokak kedisinin daha fazla üreyip sokaklarda feci şekilde yaşamlarını kaybetmemesi için, sosyal sorumluluk sahibi, sokak hayvanlarına duyarlı vet.lerin ilan sahibi fatih bey'le irtibata geçerek belirttiği fiyattan veya ücretsiz kısırlaştırma hizmeti sunmasını önermekteyim. 

fatih bey'e sokak kedilerini kısırlaştırma sürecinde destek verecek veteriner hekimlerin isimlerini ve kaç kediyi bu proje kapsamında kısırlaştırdıklarını blog'da belirterek takdir edeceğim.